Taaltegemoetkomingen

De Kamer gaf haar zegen op 12 juli 1963 en de Senaat op 26 juli met de goedkeuring van twee taalwetten: ‘Taalgebruik in bestuurszaken’ en ‘Taalregeling in het onderwijs’. Twee jaar voordien werd op 14 juli 1961 de talentelling bij wet afgeschaft en het jaar nadien werd met enige moeite de wet over de vastlegging van de taalgrens goedgekeurd.

In elk van deze drie taalwetten worden ter bescherming van de taalminderheden in elk van de drie taalgebieden – het Nederlandse, het Franse en het Duitse – maatregelen opgelegd inzake bestuur en onderwijs. Die beschermingsmaatregelen of taaltegemoetkomingen kun je, ofschoon ze in de wetgeving zelf niet met dat woord worden vermeld, ‘faciliteiten’ noemen.

Beroering

De drie hierboven vermelde wetten kwamen moeizaam tot stand. Wij vermelden de twee massale Marsen naar Brussel, maar ook de discussies in het parlement, de partijcongressen en de pers leidden tot verhitte debatten en honderden moties. De maanden juni en juli 1963 zouden de grootste beroering met zich brengen.

Nadat de pers op 20 mei 1963 vruchteloos verzocht werd een godsvrede van tien dagen in acht te nemen, maakte premier Lefèvre op 6 juni 1963 de ’godsvredebeslissingen’ van de regering bekend: onze zes gemeenten wou ze in de tweetalige Brusselse agglomeratie laten opgaan. Op 12 juni ging de Kamercommissie met de bespreking aan de slag. Na negen vergaderingen verliet de CVP- fractie de vergadering omdat de aanhechting van zes Vlaamse gemeenten bij Brussel niet in haar vroegere congresbesluiten was goedgekeurd. Zonder CVP keurde de Kamercommissie op 20 juni het regeringsontwerp tot overheveling bij meerderheid goed. Meteen lieten BSP- PBS weten dat zij akkoord gingen.

De Vlaamse Beweging, gegroepeerd in het Vlaams Aktiekomitee Brussel en Taalgrens, organiseerde op 22 juni, dus zestig jaar geleden, een eerste spoedbetoging in Wemmel. Zowat 6000 betogers, onder wie 800 Wemmelaars, maakten een door de toenmalige hoofdzakelijk Franstalige rijkswacht uitgelokte incidentrijke betoging mee met ruitentikkerij en charge met de blote sabel. De pers bracht er uitvoerig verslag over uit.